Twoje zdrowie w Twoich rękach. Wentylacja a zdrowie i bezpieczeństwo – dlaczego to takie ważne?

Okres jesienno-zimowy powoduje, że mieszkańcy, często dbając o jak najmniejsze zużycie ciepła, a tym samym o zminimalizowanie ponoszonych z tego tytułu opłat, „uszczelniają” swoje mieszkania zaklejając kratki wentylacyjne i nawiewniki okienne. Likwidują tym samym jakąkolwiek wymianę (cyrkulację) powietrza w zajmowanych lokalach.

Sygnałem ostrzegawczym, że coś jest nie tak, są notorycznie zaparowane okna w chłodniejsze dni. To pierwszy symptom, że sposób eksploatacji lokalu jest niewłaściwy.

Przyczyną okazuje się niewłaściwa wentylacja lokalu, brak dopływu wystarczającej ilości powietrza do prawidłowego procesu spalania oraz zakłócenia ciągłości usuwania spalin.

Co się dzieje w niewłaściwie wentylowanym mieszkaniu?

Po pierwsze: zawilgocenie.

Kąpiel, pranie czy gotowanie prowadzi do wytworzenia pary wodnej. Jej nadmiar, przy niewłaściwej cyrkulacji powietrza, przyczynia się do regularnego zawilgocenia lokalu. Zawilgocenie, może być przyczyną rozwoju na ścianach, sufitach, meblach czy ubraniach szkodliwych dla zdrowia grzybów i pleśni.

Po drugie: oddychanie zanieczyszczonym powietrzem.

Praktycznie wszystkie materiały w domu wydzielają mniejszą bądź większą ilość niezbyt zdrowych substancji. Dotyczy to nawet materiałów naturalnych, jak kamień czy drewno. Do tego zarodniki pleśni i grzybów, roztocza, kurz, substancje chemiczne wchodzące w skład środków czystości i detergentów oraz wiele, wiele innych.

Po trzecie: wzrost stężenia dwutlenku węgla.

I dotyczy to nie tylko pomieszczeń, w których występują procesy spalania. Podczas oddychania sam człowiek wytwarza dwutlenek węgla.

To wszystko niekorzystnie wpływa na nasze zdrowie. Bóle głowy, niedotlenienie serca, kaszel, chrypka, bóle gardła, podrażnienia spojówek, alergia u dzieci mogą być spowodowane niewłaściwą wentylacją!

Najbardziej niebezpieczne są jednak te substancje, których obecność nie jest w żaden sposób sygnalizowana (bezwonna i bezbarwna).

Za najgroźniejszy uznać należy tlenek węgla (czad), który powstaje wówczas, gdy proces spalania (najczęściej w gazowych kuchniach lub podgrzewaczach wody) odbywa się w warunkach niedoboru tlenu powodowanego niedostateczną wymianą powietrza. Corocznie w skali kraju rejestruje się kilkaset zatruć z tego powodu – niestety w wielu przypadkach śmiertelnych.

Utrzymanie odpowiedniego poziomu wilgotności w pomieszczeniach oraz zapewnienie dobrej jakości powietrza jest niemożliwe bez prawidłowo funkcjonującej wentylacji. Sprawnie działająca wentylacja jest niezbędna. Wymiana powietrza zużytego na świeże pozwala czuć się bezpiecznie i dobrze w pomieszczeniu.

Nasuwają się pytania:

• dlaczego ten problem pojawił się w takiej skali dopiero w ostatnich kilkunastu latach?
• jakie zmiany w budownictwie stały się przyczyną tego zjawiska?

Przez wiele lat główne niezadowolenie użytkowników mieszkań spowodowane było nadmiernym napływem zimnego powietrza przez nieszczelności okien, brak ocieplenia ścian zewnętrznych, dachu, piwnic i wywołane tym wyziębienie pomieszczeń.Stosowanie dostępnych ówcześnie metod uszczelniania pozwalało na ograniczenie niekontrolowanej wymiany powietrza, ale nie eliminowało jej całkowicie.

Dla mieszkań w zasobach naszej Spółdzielni została zaprojektowana wentylacja grawitacyjna (samoczynna). Ten rodzaj wentylacji zazwyczaj określa się mianem wentylacji naturalnej, ponieważ wymiana powietrza w pomieszczeniach następuje wskutek jego naturalnego ruchu. Zasada działania wentylacji grawitacyjnej polega na tym, że powietrze wewnątrz danego pomieszczenia o wyższej temperaturze płynie ku górze, co jest spowodowane jego mniejszą gęstością w porównaniu z chłodniejszym powietrzem płynącym z zewnątrz. Tego typu ruch byłby jednak niemożliwy, gdyby nie kominy wentylacyjne z pionowymi kanałami wentylacyjnymi.

To właśnie w tych kanałach, o ile są drożne, powstaje tak zwany ciąg, czyli siła wyporu i dzięki temu występuje proces wymiany powietrza przez kominy wentylacyjne – zużyte i zanieczyszczone powietrze zostaje wysysane z lokalu. Jednocześnie w mieszkaniu wytwarza się podciśnienie wymuszające doprowadzenie powietrza świeżego z zewnątrz.

Jeszcze kilkanaście lat wstecz naturalnymi miejscami na taki dopływ powietrza były nieszczelne drzwi i okna. Obecnie wszystkie produkowane okna oraz drzwi charakteryzują się dużą szczelnością, więc konieczne jest zamontowanie specjalnych nawiewników w ramach okiennych bądź w ścianach.

Poziom wentylacji daje się częściowo regulować poprzez kratki wentylacyjne, ale to panująca temperatura na zewnątrz oraz kierunek i siła wiatru mają największy wśród warunków atmosferycznych wpływ na skuteczność wentylacji grawitacyjnej.

Nie należy też utożsamiać wentylacji grawitacyjnej z wietrzeniem pomieszczeń poprzez otwarte okna czy naturalne nieszczelności budynku.W tym przypadku kierunek wymiany powietrza staje się dość nieprzewidywalny.Co więcej, w okresie jesienno-zimowym powoduje spore straty ciepła oraz sprawia dyskomfort cieplny u domowników.

Na pewno nie wolno lekceważyć konieczności wykonania podcięć bądź otworów w drzwiach wewnętrznych prowadzących do pomieszczeń z kanałami wentylacyjnymi. Chodzi tutaj o drzwi kuchenne, łazienkowe oraz do osobnej toalety. To umożliwi przepływ powietrza doprowadzonego przez nawiewniki do kratek wentylacyjnych wentylacji grawitacyjnej.

Warto sobie uświadomić, że brak albo zamknięcie nawiewników może skutkować nie tylko zablokowaniem swobodnego dopływu i odpływu powietrza, ale nawet odwróceniem ciągu.

Taka sytuacja ma miejsce w okresie jesienno-zimowym i wtedy kanały wentylacyjne nie odprowadzają powietrza zużytego, ale nieustannie doprowadzają świeże. Jeżeli zatka się również kratkę wentylacyjną, przez którą po prostu strasznie „ciągnie”, to automatycznie wzrasta poziom dwutlenku węgla i wilgotności. Mikroklimat w pomieszczeniu staje się wtedy niezdrowy, a na skutek zaburzonej wymiany powietrza ludzie mogą narzekać na bóle głowy i senność. Jeśli wentylacja grawitacyjna nie działa poprawnie po jakimś czasie może też pojawić się pleśń i grzyb na ścianach… o czym już było powyżej.

Reasumując: Zgodnie z Polską Normą PN-83/B-03430 „Wentylacja w budynkach mieszkalnych, zbiorowego zamieszkania i użyteczności publicznej. Wymagania”, napływ świeżego powietrza do mieszkania winien wynosić do 120m³ w ciągu godziny i taka ilość również powinna być odprowadzana poprzez kratki wentylacyjne ponad dach za pomocą przewodów wentylacyjnych.

W przypadku braku napływu świeżego powietrza do lokalu powodowanego zbyt szczelnymi drzwiami i oknami wystąpi zatrzymanie wymiany powietrza, a nawet „zwrotny ciąg”, gdzie zimne zużyte powietrze będzie nawiewać z przewodów wentylacyjnych. W przypadku kanałów spalinowych, w skrajnych sytuacjach, może wystąpić ryzyko zaczadzenia. 

Dla zapewnienia właściwego funkcjonowania wentylacji jak również komfortu zamieszkiwania należy w oknach zamontować nawiewniki, które zapewnią właściwą wymianę powietrza i wyeliminują niedogodności w użytkowanych przez Państwa lokalach, pod warunkiem nie zaklejania kratek wentylacyjnych oraz nie montowania w kanałach wentylacyjnych jakichkolwiek urządzeń elektrycznych w postaci wentylatorów oraz okapów elektrycznych, wymuszających sztucznie wydalanie zużytego powietrza i zaburzających pracę całej wentylacji grawitacyjnej.

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w funkcjonowaniu wentylacji, szczególnie w lokalach, gdzie występują gazowe podgrzewacze wody (tzw. piecyki gazowe) należy niezwłocznie zgłosić ten fakt do Działu Techniczno-Administracyjny Spółdzielni pod nr tel. 25 758 50 11 (w. 16 lub 17), lub na Zaplecze Techniczne pod nr tel. 25 758 22 07, lub pod telefony alarmowe zamieszczone na tablicach ogłoszeniowych na klatkach schodowych.

PAMIĘTAJMY!

Właściwe działanie wentylacji zapewnia bezpieczeństwo i komfort zamieszkiwania!

Jak działa wentylacja grawitacyjna można zobaczyć na poniższym filmie:

Więcej można przeczytać na stronie:

https://www.mgprojekt.com.pl/blog/wentylacja-grawitacyjna